Наводите дека две украински деца биле префрлени во Северна Кореја предизвикаа силни реакции кај меѓународните организации за човекови права. Активисти и правни експерти предупредуваат дека станува збор за сериозно кршење на меѓународното право и потенцијално воено злосторство, при што децата се користат како средство за пропаганда и политичко влијание.
Според сведочење дадено пред американскиот Конгрес на 3 декември, двете деца биле испратени во камп кој традиционално е наменет за елитата на Северна Кореја. Катерина Рашевска, правен експерт од Регионалниот центар за човекови права, истакна дека ваквите случаи се дел од поширока стратегија насочена кон систематска асимилација и „русификација“ на украинските деца од окупираните територии.
Таа предупреди дека Русија ги прикажува овие малолетници како симболи на таканаречена „детска дипломатија“, користејќи ги за јакнење на врските со сојузнички режими и за политичка легитимација на своите активности. Според неа, ваквата практика претставува директно нарушување на основните човекови права и злоупотреба на деца за државни цели.
Соработката меѓу Москва и Пјонгјанг значително се продлабочи по почетокот на руската инвазија врз Украина во февруари 2022 година. Северна Кореја ѝ обезбедила на Русија муниција и човечки ресурси, додека за возврат добила храна, гориво и воена технологија.
Двете деца – 12-годишниот Миша од окупираниот Доњецк и 16-годишната Лиза од Симферопол – се дел од пошироката група од над 19.500 украински деца за кои украинските власти тврдат дека биле присилно одведени од територии под руска контрола. Според документацијата на РЦЧП, постојат најмалку 165 кампови во Русија и Белорусија каде биле сместувани украински деца, но нивното испраќање во Северна Кореја претставува нов и особено загрижувачки чекор.
Кампот Сонгдовон, каде што наводно престојувале децата, бил основан во 1960 година и некогаш служел за деца од социјалистички земји. Денес, иако располага со модерни содржини како плажа, спортски терени и забавни објекти, експертите предупредуваат дека престојот таму е проследен со силна идеолошка индоктринација, култ кон лидерството и антизападна пропаганда.
Професори и аналитичари за меѓународни односи оценуваат дека ваквите кампови комбинираат рекреација со политичка контрола и воспитување според државната идеологија на режимот во Пјонгјанг.
Минатата недела, Генералното собрание на Обединетите нации усвои резолуција со која се бара итно и безусловно враќање на сите украински деца кои биле присилно преместени или депортирани. Во документот се повикува на запирање на практики како промена на државјанство, присилно посвојување и индоктринација. Русија ги отфрли овие обвинувања, тврдејќи дека станува збор за евакуација од воени зони.
„Децата не се статистика, ниту алатка за пропаганда. Тие се иднината, а таа иднина ни е одземена“, порача Рашевска, апелирајќи до меѓународната заедница да преземе конкретни чекори за заштита на украинските деца.
